مکیدن انگشت کودک و راههای درمان آن
آیا تا به حال متوجه برخی عادتهای طولانی نوزاد یا کودک خود شدهاید؟ یکی از این اختلالات مکیدن انگشت دست در کودکان است که بسیار رایج است. بعضی کودکان پس از گذشت مدت کوتاهی آن را ترک میکنند و برای بعضی دیگر به عادت طولانی مدت تبدیل میشود. حال این سوال مطرح میشود که چرا نوزاد دستش را میمکد؟ گاهی اوقات بعضی از والدین با دیدن این عمل از کودک خود نگران میشوند و به سرعت دنبال روشهای درمان میروند. اما والدین گرامی باید توجه داشته باشند درست است که مکیدن انگشتان نوزاد دارای عوارضی است، اما از طرفی این عمل در کودکان تا سنین مشخصی یک عمل مرسوم میباشد که در این مقاله از وب سایت دکتر احمد شیبانی نیا روشهای درمان و عوارض انگشت مکیدن نوزاد را تا حد امکان بررسی میکنیم.
علت مکیدن شست در کودک و نوزاد چیست؟
علت مکیدن انگشت در کودکان سه و چهار ساله و به طور کلی سنین بالاتر چیست؟ خوردن انگشت در سنین نوپایی در کودکان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. خستگی، بیماری، کلافگی و حتی ترس میتواند از دلایل انگشت خوردن کودک سه تا چهار سال به بالا باشد. همچنین این عمل ممکن است در اثر کنار آمدن کودک با محیطی جدید برای مثال مهدکودک و پرستار خود باشد و یا از طرفی برای خوابیدن خود استفاده کنند.
مکیدن انگشت جنین در شکم
شاید برایتان جالب باشد که بدانید اکثر ما بر این باور هستیم که نوزادان با شروع شیر خوردن مکیدن را یاد میگیرند. اما نوزاد در دوران جنینی در هفته ۲۱ام این عمل را میآموزد و شروع به مکیدن انگشت شست میکند. اما میتوان گفت از مهمترین دلایل این عمل این است که اثر تسکیندهندگی و آرامشبخش برای کودک دارد و از آن جایی که از دوران جنینی شروع میشود بعد از تولد نیز به صورت غریزی صورت میگیرد و به نوعی روش تغذیه آنها محسوب میشود. بنابراین طبیعی است که کودک ۶ ماهه تا ۲ ساله انگشت خود را به دهان بگذارد زیرا این یکی از مراحل رشد و آرام شدن آنها است.
مکیدن انگشت پا
عمل مکیدن انگشت نیز همان خوردن شست دست کودک است که از دوران جنینی در ذهن کودک نهادینه شده است. بنابراین طبق عادت قبلی شروع به خوردن انگشتان پای خود میکند تا با استفاده از آن آرام بگیرد و گاهی اوقات به خواب میرود.
ترک عادت مکیدن انگشت شست کودک
تا قبل از اینکه این اختلال، عادت همیشگی و دائمی کودک شده و منجر به یک مشکل اساسی برای والدین شود باید به درمان آن بپردازيد که در ادامه به نکتههایی در راستای مکیدن شدن انگشت کودک بیان میکنیم:
- همیشه به جای دعوا و تحقیر کودک هنگام انجام این عمل، کودک را هنگامی که این کار را انجام نمیدهد تحسین و تمجید کنید و نکات مثبت وی را بیان کنید و در او انگیزه ایجاد نمایید.
- در طول شبانه روز بر روی انگشتی که کودک مک میزند را با چسب زخم یا چیزی شبیه به آن بپوشانید، تا کودک شما از این طریق متوجه شود این مجازات نیست بلکه راهی برای مقابله با مکیدن انگشت است.
- برای درمان بهتر و سریعتر کودک خود نمودار پیشرفت روزانه درست کنید و با کودک خود این موضوع را در میان بگذارید که هر روز سعی کند این عمل را انجام ندهد و بعد روی این نمودار برچسب بزند، اگر در طول هفته موفق شد انگشت خود را نخورد برایش جایزه در نظر بگیرید. به همین ترتیب اگر مدت بیشتر کودک شما موفق شد در انتها برای آن هدیه و جایزهای عالی و مهم در نظر بگیرید تا تمایل و اشتیاق خود به انجام درست برنامه را از دست ندهد و پایدار بماند.
- بیشتر توجه خود را در هنگام استرس کودک، وقتی در حال مکیدن انگشتان است به جای تذکر و دعوا، به تسکین اضطراب او بپردازید و حواس او را پرت کنید تا توجه کودک از روی خوردن دستش برداشته شود.
- یکی دیگر از روشهای بسیار مفید در درمان، توضیح دادن واضح و شفاف مادر درباره مضرات مکیدن انگشت به کودک است.
در هرحال روشهای زیادی وجود دارد اما نکته مهم در همه این اعمال این است که کودک بیش از هر چیز به حمایت و مراقب شما احتیاج دارد تا بتواند به مرور ترک عادت کند. همچنین مراجعه به دندانپزشک متخصص کمک شایانی به پیدا کردن و درمان این عادت در کودک شما میکند.
مکیدن انگشت در کودکان عادی است یا خیر؟
همانطور که در ابتدا گفته شد در هنگام مشاهده مکیدن شدن انگشت، خانواده نباید نگران شوند. همچنین خوردن انگشت توسط کودکان در سنین ۲ الی ۴ سال به بالا کاملا رفع میشود و قابل درمان است. انگشت مکیدن کودک تا ۵ سالگی آسیب جدی به ساختار دندان و فک وارد نمی کند. اما اگر کودک شما بیشتر از ۵ سال سن دارد و این عادت خود را ترک نکرده احتمال دارد با مشکلات بیان شده زیر روبهرو شود.
عوارض ناشی از مکیدن انگشت شست
آثار روانی در کودکان
هنگامی که کودک توسط هم سن و سالان خود دچار طردشدگی از گروه یا با موارد این چنینی مواجه شده باشد مبتلا به استرس روانی میشود، از طرفی یکی دیگر از عوارض مکیدن انگشت کودک سر زبانی صحبت کردن وی است که در بعضی از موارد ممکن است به درمان مستمر و حتی درازمدت احتیاج داشته باشد.
بیماریهای مسری به علت انگشت مکیدن
همانطور که میدانید این عمل کاملاً غیربهداشتی است و از آنجایی که کودک شما متوجه نمیشود و دست خود را به سطوح آلود آغشته میکند در مرحله اول در خطر مبتلا شدن به عفونت و بیماریهای واگیردار قرار میگیرد و همین امر به علت استریل نبودن دست کودک موجب ورود عفونت به دهان میشود.
تغییر شکل دندانهای کودک
یکی از جدیترین عوارض مکیدن انگشت کودکان، تغییر شکل دندانهای آنهاست، این عمل با فشار آوردن به آروارههای بالایی و نرم کام منجر به نازک شدن آرواره بالایی شده و باعث تغییر شکل دندانهای او میشود که به این ترتیب باعث فاصله بین فک بالا و پایین هنگام جفت شدن دندانها خواهد شد. بدانید که عوارض مکیدن انگشت، تنها محدود به کج شدن دندان ها نمیشود، و ممکن است حتی در ساختار فک کودک که هنوز در حال رشد و توسعه است، اختلال ایجاد کند.