گریه کردن کودکان و حتی زیاد بودن این گریه مسئله طبیعی است و از سوی دیگر خسته شدن پدر و مادر از کودکی که دائماً در حال گریه کردن است نیز طبیعی می‌باشد. این خستگی و ناامیدی از گریه کودک وقتی بیشتر می‌شود که ندانید کودک به چه خاطر در حال گریه کردن است.

تا زمانی که کودک نمی‌تواند صحبت کند فهمیدن این‌که دقیقاً چه چیزی باعث شده است اشک‌های او جاری شود کاری سخت و دشوار است. حتی زمانی که کودکان شروع به صحبت‌کردن نیز کنند، دلایل گریه آنها ممکن است برای پدر و مادرها منطقی نباشد و طبق استانداردهای والدین کودک نباید به‌خاطر چنین چیزهایی گریه کند.

اگر تاکنون کودکتان به‌خاطر اینکه ماکروفر غذای او را خورده است و یا به او اجازه ندارید غذای حیوانات را بخورد به گریه افتاده است شما تنها نیستید. کودکان دلایل مشترک و مشابهی برای گریه کردن دارند.
 

شاید به نظر شما عجیب بیاید اما مطابق با مطالعات انجام شده گریه کردن در هر سنی مفید است.
 

مطالعه منتشر شده در ژورنال شخصیت و پژوهش در سال ۲۰۱۱ به این نتیجه رسیده است که در بسیاری از اوقات گریه کردن می‌تواند به احساس مثبت پیداکردن کمک کند.

این محققان به این نتیجه رسیده‌اند که اگر پس از گریه کردن یک حمایت عاطفی داشته باشیم و یا گریه کردن منتج به فهم بهتر یا نتیجه درست‌تر شود و یا حتی گریه کردن در نتیجه یک اتفاق مثبت و خوشحال‌کننده باشد، این کار برای انسان مفید است.

بنابراین باید همیشه هدفتان این باشد که نور از گریه کردن کودک جلوگیری کنید چرا که چند قطره اشک ریختن می‌تواند برای کودک مفید باشد و حتی باعث رشد او شود.

پیش ‌از این که هر برخوردی با گریه کودک کنید ابتدا از خود بپرسید چرا کودک من گریه می‌کند تا با شناسایی عوامل و دلایل مختلفی که باعث این مسئله شده است پاسخ و راه‌حل مناسب را پیدا کنید.
 

۱-کودک شما زیادی خسته شده است

ممکن است در طول روز کودک فعالیت زیادی کرده باشد یا کار زیادی به او سپرده باشید و مجبور شده باشد برخلاف روزهای دیگر ساعات متمادی به فعالیت بپردازد. در این صورت اگر کودکتان خواب خوبی نداشته باشد ممکن است دلیل گریه کردن او خستگی زیاد و خواب کم باشد.

یکی از پرتکرارترین دلایل گریه کودکان خستگی بیش از حد آنها است. خستگی زیاد و استراحت کم می‌تواند باعث عصبانیت و کج‌خلقی شود و همچنین ممکن است در این موارد شاهد رفتارهای غیرعقلانی و غیرطبیعی کودک باشیم.

هیچ پدر و مادری نمی‌تواند کاری کند که کودک او هیچگاه کج‌خلقی نکند و همیشه خوش‌خلق باشد امامی توانید با یک جدول خواب منظم و کافی و نیز جلوگیری از خستگی زیاد کودک موارد کج‌خلقی او را تا حد ممکن کاهش دهید.

از همین امروز ساعات خواب کودک خود را مناسب با سن او تنظیم کنید و سعی کنید در طول روز نیز چرت بزنند. کودک تا سن ۱۵ تا ۱۸ ماهگی به دو نوبت چرت در طول روز نیاز دارد و پس از آن تا سن ۳ تا ۴ سالگی به یک نوبت زدن در طول روز نیاز دارد تا خستگی‌اش رفع شود و کج‌خلقی نکند.

ساعات خواب موردنیاز کودک بسته به سنی که دارد متفاوت است و باید با مراجعه به مطالبی که در این زمینه نوشته شده است ساعات خواب مناسب کودک خود را تشخیص دهید. کودکان معمولاً بین ساعت ۷ تا ۹ شب به رختخواب می‌روند و در ساعات اولیه صبح بیدار می‌شوند.

در طول روز مراقب کودک خود باشید تا اگر احساس خستگی زیادی می‌کند و فضا را برای خوابیدن او فراهم کنید. خمیازه کشیدن مکرر، خیس شدن چشم‌ها، مالیدن مدام چشم‌ها و بی‌حال شدن آنها از جمله علائم خستگی در کودکان است که باید به آن توجه کنید.

اگر کودکتان علائم کج‌خلقی را نشان می‌دهد و درعین‌حال به نظر می‌رسد که خوابش می‌آید شرایط مناسبی برای او فراهم کنید تا چرت بزند و بدین‌وسیله دوباره نیروی لازم برای کنترل رفتارهای خود را به دست آورد.

۲-شاید کودک شما گرسنه است 

حتی بزرگسالان نیز در ساعت‌های مختلف از روز احساس گرسنگی می‌کند چه برسد به کودکان و یا نوجوانانی که قطعاً احساس گرسنگی بیشتری نسبت به بزرگسالان خواهند کرد. ممکن است درحالی‌که یک بازی سرگرم‌کننده مشغول هستید و یا با موبایل خود کار می‌کنید کودک از شما یک خوراکی بخواهد. در این صورت می‌توانید بفهمید که کودک شما گرسنه است. اگر کودک نتواند به‌خوبی با شما ارتباط برقرار کنند و یا خجالتی باشد نمی‌توانید از گرسنه بودن و مطلع شوید و گریه در این موارد به سؤالی حل نشده برای شما تبدیل می‌شود.
 

ممکن است وقتی کودک شما از یک خواب روزانه کوتاه بیدار می‌شود بلافاصله شروع به گریه کردن کند. در این صورت احتمالاً یکی از دلایلی که ممکن است باعث این گریه باشد گذشتن ۳ تا ۴ ساعت از آخرین باری است که کودک غذا خورده و حالا گرسنگی به او فشار آورده است.
 

اگر پس از چند ساعت غذا نخوردن کودک احساس می‌کنید که حال او به سمت کج‌خلقی می‌رود تلاش کنید که اندکی غذا یا میوه به او بدهید تا گرسنگی رفع شود.

 چند نکته پیرامون گریه کودک

حتماً به خاطر داشته باشید که اگر قرار است چند ساعت با کودک خود بیرون بروید با در اختیار داشتن غذاهای سالم و درعین‌حال کوچک از گرسنگی شدید کودک خود جلوگیری کنید. در این صورت می‌توانید اگر کودک در اثر گرسنگی درخواست غذا داشت به او از اسنک‌های سالمی که همراه خود دارید بدهید.

۳-هیجان زیاد ممکن است باعث گریه کودک شود

مهمانی‌های هیجان‌آور و یا مراسم پر از شادی و بازی تولد از جمله علاقه‌مندی‌های هر کودکی است.

از طرفی شلوغی و هیجان در این مراسم‌ها ممکن است برای کودکان و سن آنها بیش از حد توانشان باشد و به آنها فشار بیاورد. برای کودکان دشوار است که حس خود درباره این موقعیت‌ها و فشاری که به آنها می‌آید را توضیح دهند. به همین خاطر موقعیت‌های دارای هیجان بالا از جمله مواردی است که موجب گریه کردن کودک می‌شود.

کودکان برای رفع استرسی که از محیط اطراف دریافت کرده‌اند به کمک و راهنمایی‌های والدین نیاز دارند. با کمک والدین به رفع استرس آنها کودکان همچنین می‌توانند مدیریت احساسات و استرس خود را نیز به‌مرور فرابگیرند.

اگر در مکانی شلوغ و یا دارای صداهای بلند به سر می‌برید و کودکتان بی‌وقفه در حال گریه کردن است از آنجا بیرون بیاید و اجازه دهید کودکتان آرامش بگیرد. به فضای آزاد بروید و یا در اتاقی که سروصدا نمی‌آید کودک را چند دقیقه روی یک صندلی یا تخت بنشانید تا بتواند دوباره آرامش خود را به دست بیاورد.
 

البته این وقفه کوتاه ممکن است برای برخی از کودکان کافی نباشد و دوباره به کج‌خلقی و گریه کردن ادامه دهند. در این مواقع باید به همراه کودک خود از آن مکان بیرون بروید و اجازه دهید که آرامش کودکتان بازگردد.
 

۴-استرس و گریه کودکان

استرس یکی از عوامل کلیدی گریه در کودکان و مخصوصاً کودکان با سن بالاتر است. احتمالاً به‌عنوان بزرگسالی که بارها در طول روز و یا هفته دچار استرس‌های گوناگون مالی، عاطفی و انواع مختلف دیگری از استرس می‌شوید، این مسئله برای شما تعجب‌برانگیز است.
 

بسیاری از عوامل می‌تواند منجر به استرس زیاد کودک شود. اگر برنامه‌ریزی زیادی برای کودک خود انجام داده‌اید و از یک کلاس را به کلاس دیگر می‌برید و مشغول آموزش دیدن در رشته‌های مختلف است، بدانید که تحت استرس زیادی نیز می‌باشد. کودکان به زمان‌هایی برای فراغت و استراحت و رشد خلاقیت نیاز دارند.
 

کودکان همچنین می‌توانند ضمن درک از اوضاع اطراف خود محرک‌های استرس‌زای محیط را نیز دریافت کنند. دعوای پدر و مادر و وضعیت آشفته ازدواج آنها یا تغییر مدرسه کودک و یا حتی اخبار بدی که مدام در تلویزیون داده می‌شود بر استرس کودکان و افزایش آن تأثیر می‌گذارد.
 

ممکن است کودک در اثر حوادث اطراف خود حتی اگر به او ربطی نداشته باشد به‌صورت ناگهانی شروع به گریه کردن کند. بار سنگینی استرس بر روی دوش کودک می‌تواند منجر به این اتفاق شود.
 

کودکان برای رفع استرسی که از محیط اطراف دریافت کرده‌اند به کمک و راهنمایی‌های والدین نیاز دارند. با کمک والدین به رفع استرس آنها کودکان همچنین می‌توانند مدیریت احساسات و استرس خود را نیز به‌مرور فرابگیرند.

۵) نیاز به توجه و گریه کودک

برخی اوقات هر چه فکر می‌کنید نمی‌فهمید دلیل گریه کودک واقعاً چه چیزی است. درحالی‌که کودکتان تا یک دقیقه پیش در حال بازی بوده است، ناگهان در طول چند ثانیه شروع به گریه کردن می‌کند. کودک می‌داند که گریه کردن یکی از بهترین راه‌ها برای جلب‌توجه شما است. توجه به کودک حتی در بعد منفی آن می‌تواند کاملاً بر رفتار او اثرگذار باشد.

اگر در واکنش به این گریه کودک بگویید چرا ناگهان شروع به گریه کردن کردی و یا بر سر او داد بزنید که بس کن، احتمالاً شدت کج‌خلقی و گریه او بیشتر خواهد شد.
 

در این موارد که کودک با رفتار نادرست یعنی گریه کردن بدون دلیل به دنبال جلب‌توجه شما است باید از توجه و نگاه چشم در چشم به او خودداری کنید تا این رفتار نادرست کودک را تقویت نکنید. در نهایت و پس از تکرار این روش در برابر گریه کودک او می‌فهمد که انجام رفتار نادرست مانند کج‌خلقی و یا گریه بی‌دلیل راه مناسبی برای جلب‌توجه دیگران نیست.
 

به او یاد بدهید که می‌تواند برای جلب‌توجه دیگران از رفتارهای درست و یا کلمات محبت‌آمیز و مؤدبانه استفاده کند و در این صورت پاسخ بهتری از دیگران دریافت خواهد کرد.
 

اگر کودکتان این دست رفتارها و کلمات مناسب را به کار برد او را حتماً تشویق کنید. این کار باعث می‌شود از این به بعد کودک استفاده کمتری از گریه و کج‌خلقی برای جلب‌توجه شما کند.
 

به‌صورت مرتب به کودک خود توجه نشان دهید. هر روز چند دقیقه کارهای مختلف خود را کنار بگذارید با کودک خود بازی کنید و یا با او حرف بزنید و سرگرمش نمایید. اگر هر روز برای کودک خود وقت گذاشته و به او توجه کنید در مقابل تلاش کمتری برای جلب‌توجه شما به‌وسیله کارهای نادرستی مانند گریه کردن خواهد کرد.

۶- شاید کودک شما درخواستی دارد

کودک نمی‌تواند به‌راحتی بین درخواست‌هایش و نیازهایش تفاوت بگذارد. معمولاً کودک فکر می‌کند که اگر چیزی را می‌خواهد یعنی واقعاً در همان لحظه به آن نیاز دارد. ممکن است کودک به‌صورت ناگهانی از شما بخواهد که او را به پارک ببرید و یا نیمه‌شب از شما درخواست کند که با او یک بازی انجام دهید. اشک‌های ناامیدی از رسیدن به این خواسته در صورت فراهم نبودن شرایط انجام کارهایی که او می‌خواهد، سریعاً سرازیر می‌شوند.

اگر پس از گریه کردن کودک خود که نتوانسته به هدفش برسد، در اثر دلسوزی و یا صرفاً به‌خاطر اینکه صدای گریه‌هایش قطع شود کاری که می‌خواهد را انجام دهید، عملاً به او یاد داده‌اید که می‌تواند برای رسیدن به خواسته‌هایش فوراً به گریه و زاری بپردازد.

درحالی‌که باید دقت کنید همدردی و احساس مثبتی به کودک خود منتقل کنید، نباید گریه کردن و باعث تغییر رفتار شما شود. با گفتن جملاتی مانند اینکه «می‌دانم الان خیلی ناراحت هستی» و یا اینکه «از اینکه نمی‌توانم الان تو را به پارک ببرم واقعاً غمگین و ناراحت هستم» با او به همدردی بپردازید اما درعین‌حال نشان دهید که روی حرفتان باقی می‌مانید و به‌خاطر گریه او فوراً حرفتان را تغییر نمی‌دهید.

 فواید گریه کودک

در واقع با استفاده از این روش به کودک خود یاد می‌دهید که برای رسیدن به خواسته‌هایش در اجتماع از چه روشی باید استفاده کند و از چه روشی نباید استفاده کند. او یاد می‌گیرد که کج‌خلقی و گریه کردن روش مناسبی برای رسیدن به خواسته‌هایش نیست. می‌توانید به او یاد بدهید که با کشیدن یک نقاشی که نشان دهد ناراحت است و یا چند نفس عمیق برای بازیابی آرامش می‌تواند در برابر احساسات نامناسب و زجرآور مقابله کند.
 

۷-فرار از انجام یک کار

گاهی اوقات کودک شما مجبور به انجام کاری است که واقعاً تمایلی به انجام آن ندارد. ممکن است درحالی‌که کودک خود را مجبور به کنارگذاشتن اسباب‌بازی‌ها و رفتن به رختخواب می‌کنید ناگهان شروع به گریه کند.
 

این گریه‌ها نشئت‌گرفته از یک ناراحتی واقعی در کودک است اما می‌تواند یک حقه و فریب نیز باشد. کودک در این مواقع اگر حتی برای یک دقیقه حس کند که می‌تواند کاری که مجبور به انجام آن شده است را کنار بگذارد این کار را انجام می‌دهد.

در این مواقع کار درست این است که به احساسات کودک خود توجه کرده و به آن بها دهید. به او بگویید که می‌دانم کنارگذاشتن اسباب‌بازی‌ها و ترک بازی برایت چقدر سخت است. بااین‌حال با او وارد دعوا و کشمکش و بحث طولانی نشوید. هیچگاه نباید در این مواقع با کودک خود جنگ قدرت راه بیندازید.
 

پس از اینکه به کودک خود گفتید که نباید به انجام کاری ادامه دهد، می‌توانید به او هشدار دهید که اگر به حرف شما گوش ندهد چه عاقبتی برای او خواهد داشت.
 

مثلاً می‌توانید به او بگویید که اگر وسایل بازی‌اش را از وسط خانه جمع کند دیگر بعد از ناهار به او اجازه نمی‌دهید بازی کند. اگر کودک شما به این حرف توجهی نکرد بعد از ناهار به اجازه بازی ندهید و به حرفی که زدید عمل کنید.
 

باید در این فرایند به کودک خود آموزش دهید تا اگر احساس ناراحتی و خشم می‌کند باید از قوانین پیروی کند.
 

هر زمان که کودک شما به‌خاطر انجام یا انجام ندادن یک کار کج‌خلقی یا گریه می‌کند فرصتی مناسب برای یاددادن این اصل به او می‌باشد. با واکنشی درست و منطقی در این مواقع می‌توانید رایت قانون را به کودک آموزش دهید.

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم

اگر گریه‌های کودک شما بیش از حد معمول است و نمی‌توانید آنها را متوقف کنید وقت آن رسیده که به متخصص کودک خود مراجعه کنید و از آن مشورت بخواهید. گاهی اوقات یک بیماری در بدن کودک مانند عفونت‌های گوش که باعث درد می‌شوند، موجب گریه‌های مدام کودک خواهد شد.

اگر پس از مشورت با پزشک و معاینات لازم فهمیدید که کودک از نظر فیزیکی بیماری یا درد و رنج این دارد زمان آن رسیده که با همکاری مشترک این گریه‌کردن‌ها را کاهش دهید.

گاهی اوقات راه‌حل ساده است. در این مواقع پس از اینکه کودک به گریه می‌افتد تنها صرف چند دقیقه وقت برای حرف‌زدن و آرامش دادن به او باعث می‌شود که گریه‌اش قطع شود.

با کودک خود درباره عاملی که باعث ناراحتی و گریه او می‌شود صحبت کنید و به احساسات او بها دهید. برای حل این مشکل با یکدیگر همفکری کنید. حتی اگر کودک در این فرایند نتواند به شما کمک می‌کند و پاسخ خوبی در مورد دلیل گریه کردن خود به شما بدهد، احساس اینکه به او احترام می‌گذارید و با او صحبت می‌کنید باعث آرامش بیشتر کودک می‌شود.

هر زمان که کودک شما به‌خاطر انجام یا انجام ندادن یک کار کج‌خلقی یا گریه می‌کند فرصتی مناسب برای یاددادن این اصل به او می‌باشد. با واکنشی درست و منطقی در این مواقع می‌توانید رایت قانون را به کودک آموزش دهید.

 
جملاتی که هنگام گریه کردن می‌توانید به کودک خود بگویید

۱- ما در یک تیم هستیم کمکت می‌کنم. حتی اگر کودک شما می‌گوید که به کمکتان نیازی ندارد و نمی‌خواهد کمکش کنید گفتن این جمله چیزی است که واقعاً به آن نیاز دارد.
 

۲-می‌دانم که این کار برایت سخت است. گفتن این جمله باعث می‌شود که کودک بفهمد احساسات او برای شما مهم است.
 

۳-می‌دانم که ناراحتی/خوشحالی/مضطربی/غمگینی. عیبی ندارد. با گفتن این جمله بار دیگر تأکید می‌کنید که همه ما انسان هستیم و مجازیم در مواقعی غمگین باشیم یا خوشحال باشیم و مسئله‌ای غیرطبیعی نیست.
 

۴-واقعاً غم‌انگیز/ناامیدکننده است. گفتن این جمله در مورد اتفاقی که برای کودکتان افتاده است به او کمک می‌کند که احساساتش را بهتر کنترل کند و آرامش را زودتر پیدا کند.
 

۵-بیا یک هوایی بخوریم. کنارگذاشتن کارها و گفتن این جمله به کودک یا قدم‌زدن با او و صحبت‌کردن و یا بازی‌کردن با او باعث آرامش بیشتری برای کودک می‌شود.
 

۶-دوستت دارم و مراقبتم. تلاش کنید با جملاتتان به کودکتان نزدیک‌تر شوید تا این‌که بین خودتان و جدایی ایجاد کنید. این کار باعث اعتماد کودک به شما و حل شدن راحت‌تر مسائل خانواده است.