اکثر والدین به صورت سنتی تنها بر مهارت‌هایی چون خواندن و نوشتن کودکان تمرکز می‌کنند، اما آنچه در آینده کودک نقشی اساسی داشته و به سلامت روان کودکان کمک می‌کند، فعالیت‌های هنری مانند نقاشی است.
مربیان کودک بر این باورند که نقاشی مهارت‌های حرکتی ظریف و رشد عصبی مغز را تقویت می‌کند. از این مهارت‌ها می‌توان برای آموزش و درک موضوعات کلیدی دیگر مانند خواندن، نوشتن، ریاضیات و علوم استفاده کرد. درمانگران می‌گویند نقاشی به این دلیل ارزشمند است که به کودکان اجازه می‌دهد دنیای خود را پردازش کرده و با احساساتشان به روشی ایمن برخورد کنند. هنرمندان نیز عقیده دارند نقاشی به عنوان منبع زیبایی، بیان احساسات و خلاقیت، اهمیت زیادی دارد.
والدین نیز می‌دانند که انجام کارهای هنری مانند نقاشی برای تمام اعضای خانواده حیاتی است؛ زیرا همه را سرگرم و شاد نگه می‌دارد، اما باید بگوییم که مزایای نقاشی برای کودکان می‌تواند بسیار فراتر از یک فعالیت سرگرم‌کننده باشد. در این مقاله قصد داریم برخی از مهم‌ترین فواید نقاشی برای کودکان را توضیح دهیم. پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
۱. نقاشی بهترین روش برای افزایش خلاقیت کودکان
تحقیقات انجام شده توسط بنیاد بین‌المللی هنر کودک نشان داده است که : «کودکانی که در معرض هنر قرار می‌گیرند، توانایی ویژه‌ای برای تفکر خلاق، کشف، نوآوری، اصیل بودن و ایجاد مالکیت فکری دارند که از ویژگی‌های کلیدی برای شکوفایی اجتماعی و موفقیت فردی در قرن بیست‌و‌یکم شناخته می‌شود.»
ایده‌های کودکان در حین نقاشی جلوه‌ای از خلاقیت هستند. نادیده گرفتن یا حتی تمسخر یک ایده در حین نقاشی به معنای بی توجهی به خلاقیت کودک است. هیچ‌چیز برای کودک رضایت‌بخش‌تر از این نیست که بتواند از طریق نقاشی، احساسات یا تصورات خود را آشکارا و بدون قضاوت دیگران ابراز کند. نقاشی به خصوص اگر بدون الگو باشد،خلاقیت کودک را بیشتر پرورش می‌دهد. در این حالت هیچ درست و غلطی در کار نیست و کودک می‌تواند دنیا را هر طور که می‌خواهد تصور کند.
مری آن کوهل، مربی هنر و نویسنده کتاب‌های متعدد آموزش هنر به کودکان، در این باره می‌گوید: «آن دسته از افرادی که جامعه به آنها نیاز دارد، افراد متفکر و خلاقی هستند که به دنبال راه‌های جدید می‌گردند، نه افرادی که فقط دوست دارند دستورالعمل‌های تعیین شده را دنبال کنند. یکی از مهم‌ترین فواید نقاشی برای کودکان تشویق فرآیند و تجربه تفکر خلاق و حل مسئله در آنها است!». تفکر خلاق و مهارت حل مسئله یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که هر کودک باید آن را بیاموزد. اگر مایل هستید در این مورد بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله اهمیت مهارت حل مسئله در کودکان را مطالعه کنید.
والدین می‌توانند با در اختیار گذاشتن ابزارهای متنوع و دادن زمان کافی به کودکان برای نقاشی، از رشد خلاق آنها حمایت کنند.
۲. اثر نقاشی درمانی در کاهش استرس کودکان
هنر و نقاشی به عنوان یکی از روش‌های عالی برای کاهش استرس شناخته شده‌اند. یک مطالعه در ایالات‌متحده نشان داد انجام فعالیت‌های هنری مثل نقاشی به مدت ۴۵ دقیقه، سطح کورتیزول یا همان هورمون استرس را کاهش می‌دهد و این نتایج در کودکان بارزتر بوده است.
کودک شما می‌تواند هر آنچه را که احساس می‌کند روی کاغذ یا بوم، به تصویر بکشد. برخی کودکان از کشیدن اشکال و اشیا لذت می‌برند و برخی دیگر ممکن است حیوانات یا صحنه‌های دیگر را طراحی کنند. مهم نیست که سطح مهارت کودک شما چقدر است، فقط کافی است آنچه را که احساس می‌کند، روی کاغذ یا بوم به تصویر بکشد. این کار نوعی روش هنر درمانی است و به کاهش استرس در کودک شما کمک زیادی می‌کند.
۳. تقویت مهارت‌های حرکتی ظریف کودک به کمک فعالیت‌های هنری
مربیان کودک گزارش داده‌اند که برخی کودکان با ضعف در مهارت‌های حرکتی ظریف وارد مدارس می‌شوند. اینگونه مهارت‌ها معمولا باید از سنین پایین در خانه آموزش داده شوند. فعالیت‌های خلاقانه مانند نقاشی یک راه سرگرم‌کننده و آسان برای کنترل مهارت‌های دست‌ورزی در کودکان است.
در هنگام کار کردن با مداد‌‌رنگی، کودک یاد می‌گیرد که چگونه با حرکت عضلات کوچک دست، خطوط را رنگ‌آمیزی کند یا اشکال مختلف را بکشد. قلم‌موها نیز به‌آسانی در دستان کودک نگه داشته می‌شوند، ضربه‌ها بسیار دقیق هستند و به قوی‌تر شدن عضلات مچ دست و انگشتان کودک شما کمک می‌کنند.
۴. تاثیر شگفت‌انگیز نقاشی بر رشد مغز کودک
مغز کودک مانند یک بوم خالی است. بازی‌های شناختی کودکان و فعالیت‌های هنری مثل نقاشی می‌تواند نقشی جادویی در رشد مغز کودک شما داشته باشد. در سالهای اولیه، ارتباطات عصبی مغز با سرعتی زیاد ایجاد می‌شود. بسیاری از کارهایی که کودکان خردسال انجام می‌دهند مانند نقاشی، طراحی، رنگ‌آمیزی تمام حواس را درگیر کرده و مغز را برای یادگیری موفق مهارت‌های مختلف تقویت می‌کند. برای مثال در نقاشی بچه‌ها آزادی عمل کامل دارند. در نتیجه قدرت تصمیم‌گیری و مهارت حل مساله در آنها پرورش می‌یابد. تقویت این مهارت‌ها به رشد صحیح مغز کمک زیادی می‌کند و از فواید مهم نقاشی برای کودکانمحسوب می‌شود.
از طرفی دیگر، سمت راست مغز بخش نیمه خلاق ذهن ما است و مسئول مهارت‌های بصری و درک آن چیزی است که با چشمان خود می‌بینیم (که هنوز در سنین پایین در حال رشد است). فعالیت‌های خلاقانه مثل نقاشی به دلیل ماهیت بصری که دارند، به تقویت این بخش از مغز کودک کمک زیادی می‌کنند.
۵.هماهنگی چشم و دست در کودک با نقاشی
اگرچه نقاشی بسیار آسان به نظر می‌رسد، اما به حرکات پیچیده و هماهنگی چشم و دست نیاز دارد. نگه داشتن صحیح مداد و گذاشتن آن روی کاغذ، هماهنگی دست و چشم کودکان را تقویت می‌کند و به آنها می‌آموزد که حرکات دست خود را کنترل کنند.رنگ‌آمیزی دقیق تصاویر یا شکل‌ها نیز با پردازش اطلاعات از چشم و هدایت دست‌ها برای انجام آن کار، هماهنگی را تقویت می‌کند.
هر چه کودکان بیشتر نقاشی کنند، هماهنگی دست و چشم آنها بهتر می‌شود. توسعه این مهارت به کودک شما در انجام فعالیت‌های روزمره مانند نوشتن، بستن دکمه‌های پیراهن، بند کفش و … کمک می‌کند.
۶. افزایش حس اعتماد‌به‌نفس در کودکان با نقاشی
هیچ راه درست یا غلطی در حین نقاشی پیش روی کودک نیست و او این امکان را دارد تا بدون قضاوت و ترس از شکست ایده‌های خلاقانه خود را بیان کند. کودک به طور مستقل تصمیم می‌گیرد که چه طرحی را باید بکشد و از چه مواد و رنگ‌هایی برای تکمیل طرح خود استفاده کند. در این حالت توانایی‌هایش را به نمایش می‌گذارد و یاد می‌گیرد که در ابراز احساسات، آزادی عمل بیشتری داشته باشد. در نتیجه با نقاشی کردن اعتماد‌به‌نفس کودک افزایش می‌یابد.
والدین نیز می‌توانند با تمجید از نقاشی کودک، حس اعتماد‌به‌نفس را در او تقویت کنند. نقاشی‌هایش را روی مکان‌هایی مانند یخچال بچسبانند یا با دوستان و خانواده به اشتراک بگذارند. اگر مایل هستید با سایر فعالیت‌ها و بازی‌هایی که به افزایش اعتماد به نفس کودک کمک می‌کنند آشنا شوید می‌توانید به مقالهبازی‌هایی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان مراجعه کنید.
۷. درگیر شدن حواس کودک با نقاشی
نقاشی به کودکان این فرصت را می‌دهد که از حواس مهم خود استفاده کنند. با گرفتن مداد رنگی یا قلمو در دست، حرکت آن روی کاغذ و بازی با مواد رنگی مختلف، پیام‌های اطلاعاتی از طریق اعصاب حسی به مغز ارسال می‌شود. این فرایند حسی، اهمیت زیادی دارد زیرا به کودک جرئت تجربه کردن می‌دهد و می‌تواند با ایده پردازی، دنیای اطراف خود را راحت‌تر کشف و درک کند.
ماهیت بصری نقاشی نیز حس بینایی را تقویت کرده و دانش کودک در زمینه‌های مختلف را افزایش داده و به او اجازه می‌دهد تا در مورد آنچه درک کرده، با دیگران صحبت کند.
در حین نقاشی، طراحی و رنگ آمیزی، کودکان می‌توانند به تمام صداهایی که می‌شنوند، توجه کنند و براساس آن تخیلاتشان را پرورش داده و شکلی منحصر به فرد را روی کاغذ به تصویر بکشند.
۸. تقویت ادراک بصری کودک با انجام نقاشی و رنگ‌آمیزی
ادراک بصری به توانایی مغز برای درک و تفسیر آنچه که چشم‌ها می‌بینند، اشاره دارد. مفهوم ادراک بصری به معنای واضح دیدن نیست. بچه‌ها ممکن است چیزی را واضح ببینند، اما در درک و تفسیر آن مشکل داشته باشند. ادراک بصری شامل درک مغز از الگوها و شکل‌های مختلف است. درک اینکه چرا اشیای نزدیک نسبت به اشیای دور، بزرگتر به نظر می‌رسند.
نقاشی یکی از فعالیت‌هایی است که به کمک آن، مغز کودک می‌تواند به صورت بصری تفاوت بین قسمت‌ها، شکل‌ها، عمق‌‌ها و اندازه‌های مختلف را درک کند. کودک با نقاشی کردن و یادگیری روابط بین رنگ‌ها، برجسته کردن تضادها و سایه‌ها در حین طراحی می‌تواند مهارت ادراک بصری را تمرین کرده و آن را بهبود ببخشد.
از نظر علمی درک بصری یک مهارت ضروری برای هر کودک است و داشتن مهارت‌های ادراک بصری خوب می‌تواند به آمادگی کودک شما برای یادگیری مهارت‌های اساسی خواندن و نوشتن نیز کمک زیادی کند.
۹. تقویت مهارت‌های ارتباطی در کودکان با نقاشی
نقاشی به تسهیل پیوند و ارتباط بین کودکان کمک می‌کند؛ حتی اگر یکدیگر را نشناسند یا علایق مشترک زیادی با یکدیگر نداشته باشند. نقاشی در محیط‌های گروهی کوچک، رفتار مشارکتی را در کودکان تشویق می‌کند و به آنها فرصت می‌دهد تا مهارت‌های اجتماعی حیاتی مانند اشتراک‌گذاری نظرات و کار کردن با یکدیگر را تمرین کنند.
در نهایت، نقاشی یک فعالیت عملی و راهی عالی برای خانواده‌ها و والدین است تا دور هم جمع شوند و با یکدیگر پیوند دوستانه‌ای داشته باشند و در عین حال چیزی منحصر به فرد را خلق کنند.
راه‌هایی برای تشویق کودکان به نقاشی کشیدن
اکنون کاملا واضح است که نقاشی برای کودکان فواید بسیاری دارد که از آن جمله می‌توان به رشد مهارت‌های حرکتی ظریف، پرورش خلاقیت و ایجاد اعتماد به نفس در کودک اشاره کرد. مطالعات مختلف نیز نشان می‌دهد کودکانی که در فعالیت‌های هنری مانند نقاشی شرکت می‌کنند، از نظر تحصیلی پیشرفت قابل قبولی خواهند داشت. دلیل این امر این است که فعالیت‌های هنری مانند نقاشی فواید شناختی و عاطفی زیادی برای کودکان دارد که در این مقاله به طور مفصل راجع به آنها توضیح دادیم.
اما سوال برخی والدین این است که چگونه می‌توان کودکان را به کشیدن نقاشی تشویق کرد؟ برای تشویق کودکان به نقاشی کشیدن می‌توان روش‌های مختلف نقاشی را به آنها معرفی کرد.نقاشی روی سنگ یا پارچه می‌تواند برای آنها جذاب و جالب‌تر از نقاشی روی کاغذ باشد. همچنین استفاده از رنگ‌های انگشتی یک روش نقاشی ایدئال و سرگرم‌کننده برای کودکان کم‌سن و نوپا است و از همه مهم‌تر، مهارت‌های فیزیکی و اجتماعی آنها را تقویت می‌کند.
نقاشی اسفنجی نیز فعالیتی است که در پیش دبستانی و مهدکودک بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنها چیزی که نیاز دارید این است که اسفنج‌ها را به قطعات مختلف تقسیم کنید و آنها را در اختیار کودک خود قرار دهید. برای جابجایی راحت‌تر اسفنج‌ها، از سنجاق لباس که به اسفنج وصل شده است به عنوان «دسته» استفاده کنید.
هنوز نظری ثبت نشده
اولین نفری باشید که نظر میدهید
ثبت نظر